Sofokles, Antigona 332–375
iz grščine prevedel Boris Šinigoj
Πολλὰ τὰ δεινὰ κοὐδὲν ἀν-
θρώπου δεινότερον πέλει·
τοῦτο καὶ πολιοῦ πέραν
πόντου χειμερίῳ νότῳ
χωρεῖ, περιβρυχίοισιν
περῶν ὑπ’ οἴδμασιν, θεῶν
τε τὰν ὑπερτάταν, Γᾶν
ἄφθιτον, ἀκαμάταν, ἀποτρύεται,
ἰλλομένων ἀρότρων ἔτος εἰς ἔτος,
ἱππείῳ γένει πολεύων.
κουφονόων τε φῦλον ὀρ-
νίθων ἀμφιβαλὼν ἄγει,
καὶ θηρῶν ἀγρίων ἔθνη
πόντου τ’ εἰναλίαν φύσιν
σπείραισι δικτυοκλώστοις
περιφραδὴς ἀνήρ· κρατεῖ
δὲ μηχαναῖς ἀγραύλου
θηρὸς ὀρεσσιβάτα, λασιαύχενά θ’
ἵππον <ὑπ>άξεται ἀμφίλοφον ζυγὸν
οὔρειόν τ’ ἀκμῆτα ταῦρον.
καὶ φθέγμα καὶ ἀνεμόεν
φρόνημα καὶ ἀστυνόμους
ὀργὰς ἐδιδάξατο, καὶ δυσαύλων
πάγων <ἐν>αίθρεια καὶ
δύσομβρα φεύγειν βέλη
παντοπόρος· ἄπορος ἐπ’ οὐδὲν ἔρχεται
τὸ μέλλον· Ἅιδα μόνον
φεῦξιν οὐκ ἐπάξεται, νό-
σων δ’ ἀμεχάνων φυγὰς
ξυμπέφρασται.
σοφόν τι τὸ μηχανόεν
τέχνας ὑπὲρ ἐλπίδ’ ἔχων,
τοτὲ μὲν κακόν, ἄλλοτ’ ἐπ’ ἐσθλὸν ἕρπει,
νόμους παρείρων χθονὸς
θεῶν τ’ ἔνορκον δίκαν
ὑψίπολις· ἄπολις ὅτῳ τὸ μὴ καλὸν
ξύνεστι τόλμας χάριν·
μήτ’ ἐμοὶ παρέστιος γέ-
νοιτο μήτ’ ἴσον φρονῶν
ὃς τάδ’ ἔρδει.
Mnogo je strašnih bitij,
a strašnejše kot človek ne biva:
ta celo prek razpenjenega
morja ob viharnem jugu
utira brazdo sredi kipenja,
ploveč pod lomi valov.
Zemljo, med bogovi najstarejšo,
nepropadljivo in neizčrpljivo, izčrpava,
ko med obračanjem rala jo leto za letom
s konjsko vprego v razor sprevrača.
Lahkokrile jate ptic
v razpete mreže lovi
in trope divjih zveri
in morski zarod iz globin
v pletene zanke iz sukanih niti,
prekanjeni človek:
z zvijačami ukroti
neukročeno zver, grivastemu
konju upogiba zatilje pod igo
in divjemu gorskemu biku.
Govor in kakor veter naglo
misel in zakone državotvorne
je iznašel in kako ostrim
strelicam mraza pod odprtim nebom
in hudournim nalivom dežja uteči,
vselej najde izhod: nikdar ni brez izhoda
pred tem, kar ima priti, le da Smrti
bi ušel, ne najde uroka, medtem ko
celo neozdravljivim boleznim
zna ubežati.
Z domiselno zvijačnostjo
in spretnostmi nad pričakovanjem
zdaj k zlu, zdaj k dobremu se obrača:
kadar spoštuje zemeljske zakone
in pravičnost bogov, ki se ji je zavezal s prisego,
se mesto z njim ponaša: brez mesta ostane,
kdor se iz samovolje druži z zlom.
Naj ne deli z menoj ognjišča
ne mojih misli,
kdor tako ravna.
|
|||||